Cần phải chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời mới có thể cứu sống mẹ và thai. Rau bong non là rau bám đúng vị trí song bị bong trước khi sổ thai , do có sự hình thành khối huyết tụ sau rau ,khối huyết tụ lớn dần làm bong bánh rau ra khỏi thành tử cung cắt đứt sự nuôi dưỡng giữa mẹ và thai nhi .
1.Khái niệm:
Rau bong non là rau bám đúng vị trí song bị bong trước khi sổ thai, do có sự hình thành khối huyết tụ sau rau, khối huyết tụ lớn dần làm bong bánh rau ra khỏi thành tử cung cắt đứt sự nuôi dưỡng giữa mẹ và thai nhi.
Rau bong non là một cấp cứu sản khoa thường xảy ra ở ba tháng cuối của thời kỳ thai nghén với diễn biến đột ngột, nhanh chóng có thể đe doạ tính mạng của mẹ và thai nhi.
2. Nguyên nhân:
Cho đến nay chưa được biết rõ tuy nhiên người ta nhận thấy:
- Gặp ở người sinh con thứ nhiều hơn sng]ời sinh con đầu lòng.
- Chấn thương trực tiếp vào vùng bụng.
- Huyết áp cao nhiễm độc thai nghén.
- Vai trò của sự thiếu hụt axit folic trong thời kỳ đầu của thai nghén
3. Triệu chứng lâm sàng:
Thường xẩy ra ba tháng cuối hoặc trong lúc chuyển dạ, triệu chứng lâm sàng có khác nhau tuỳ theo thể nặng hay nhẹ. Rau bong non thường diễn biến nhanh và chảy máu nặng:
a. Cơ năng:
- Toàn thân dấu hiệu sốc hốt hoảng, thở nhanh nông chân tay lạnh, mạch nhanh huyết áp tụt, có thể kèm theo hội chứng tiền sản giật.
- Đau vùng bụng dưới xuất hiện đột ngột bắt đầu khu trú ở đáy tử cung rồi lan khắp ổ bụng, cơn đau có tính chất liên tục, kéo dài.
- Bụng cứng như gỗ.
- Chảy máu bất thường trong tử cung sau đó ra âm đạo.
b. Thực thể:
- Ở tử cung máu chảy càng nhiều khối huyết tụ càng lớn sờ tử cung co cứng không sờ thấy phần thai.
- Chiều cao tử cung tăng dần theo thời gian.
- Tim thai thay đổi nhanh chóng.
- Thăm âm đạo đoạn dưới căng phồng cổ tử cung dãn mỏng và cứng , đầu ối phồng nếu bấm ối nước ối có màu đỏ.
4. Xét nghiệm:
Nước tiểu có protein niệu
5. Phân loại:
a. Thể ẩn:
Không có triệu chứng lâm sàng rõ rệt sau khi đẻ rau bị trôi ra có cục máu tưoi chảy ra.
b. Thể nhẹ:
Các triệu chứng không đầy đủ tim thai bình thường hoặc hơi nhanh, sau đẻ rau bong có cục máu bị tống ra.
c. Thể vừa:
Có sốc nhẹ tim thai suy rời rạc có dấu choáng nhẹ
d. Thể nặng:
Phong huyết tử cung rau hội chứng Couvelaire sốc nặng tử cung co cứng như gỗ thai nhi chết kèm theo có nhiễm độc nặng .
6. Chẩn đoán phân biệt:
- Rau tiền đạo
- Vỡ tử cung
- Đa ối cấp
7. Tiến triển và biến chứng:
Tiến triển rất nặng với các biểu hiện sau:
- Choáng mất máu do ứ tại tử cung và chảy qua âm đạo
- Rối loạn đông máu do thiếu sinh sợi huyết , do chảy máu
- Vô niệu do choáng và tụt huyết áp
8. Điều trị:
- Điều trị nội khoa hồi sức tích cực băng truyền dịch, truyền máu.
- Nếu thể nhẹ cổ tử cung mở hết bấm ối cho đẻ đường dưới.
- Nếu thể nặng chống sốc, chống các biến chứng vô niệu, mổ sớm cứu mẹ và thai.
- Phẫu thuật nhằm hai mục đích chính:
+ Lấy thai ra khỏi tử cung để tử cung co hồi thực hiện cơ chế cầm máu
+ Quan sát kỹ các tổn thương để quyết định bảo tồn hay phải cắt tử cung
- Tích cực điều trị các biến chứng.
Kết luận: Rau bong non là một cấp cứu sản khoa nguy hiểm cho mẹ và thai vì vậy chẩn đoán và xử trí kịp thời nhằm giảm các biến chứng sản khoa hạn chế tử vong cho mẹ và cho thai nhi.
9. Phòng bệnh:
- Đăng ký khám thai định kỳ và quản lý thai nghén thật tốt.
- Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các yếu tố nguy cơ cao.
- Xử lý sớm đối với các trường hợp rau bong non.
10. Địa chỉ khám bệnh:
BV Phụ sản TW:
- Địa chỉ: 43 Tràng Thi, Phường Hàng Bông Quận Hoàn Kiếm Hà Nội.
- Tổng đài tư vấn: 1900575747/(04).38259525.
BV Phụ sản Từ Dũ:
- Địa chỉ: 284 Cống Quỳnh, Phường Phạm Ngũ Lão Quận 1 TP. Hồ Chí Minh
- ĐT: (08).38392722/(08).54042960/39254856/(08).38395117(nhánh 298)
BV Phụ sản Hà Nội:
- Địa chỉ: số 929 Đê La Thành Phường Ngọc Khánh Quận Ba Đình Hà Nội
- ĐT liên hệ : (04).38343432/(04).37751004.
Sức khỏe toàn dân là Trang thông tin chính thức của Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế, cung cấp đầy đủ các thông tin chính thống, kiến thức và hàng loạt các tiện ích để phục vụ người dân chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình theo Chương trình Sức khỏe Việt Nam, vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn.